Here we demonstrate this novel idea by exploiting a projective translation symmetry and constructing a variety of Möbius-twisted topological phases. Experimentally, we realize two Möbius insulators in acoustic crystals for the first time: a two-dimensional one of first-order band topology and a three-dimensional one of higher-order band
PRL ciekawostki Najważniejsze informacje i ciekawostki o PRL-u, które musisz poznać. Jak wyglądało życie w PRL-u? Początki PRL-u 1) Polska Rzeczpospolita Ludowa, czyli PRL, to oficjalna nazwa państwa polskiego, obejmująca lata 1952-1989. 2) W 1944 roku w Moskwie powstał Manifest PKWN, według którego jedyną prawowitą władzą na terenach wyzwolonych jest Krajowa Rada Narodowa. Oficjalnie nowa konstytucja i nowe władze powstały w Polsce. Tak naprawdę wszystko zostało przygotowane w Rosji i musiało odbywać się za zgodą władz ZSRR. Przez wiele kolejnych lat na terenie Polski przebywały radzieckie jednostki wojskowe, które wraz z aparatem socjalistycznej władzy (wojsko, policja) pilnowały, aby wszystko co działo się w Polsce, było podporządkowane władzom radzieckim (sowieckim). 3) Komitet Centralny Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, czyli KC PZPR, założony w 1948 roku, był najważniejszą władzą partii rządzącej. Sekretarzami (czyli przywódcami) PZPR byli, min. Bolesław Bierut, Władysław Gomułka, Edward Gierek i Wojciech Jaruzelski. Były jeszcze dwie inne małe partie, co miało sprawiać wrażenie, że jest pluralizm. Wszyscy jednak wiedzieli, że liczy się tylko PZPR. 4) Plan sześcioletni 1950-1955 zakładał wzmocnienie gospodarcze i obronne kraju. Priorytetem był rozwój przemysłu ciężkiego na wzór ZSRR i likwidacja przejawów szeroko pojętego kapitalizmu. Wszechobecne hasła propagandowe przypominały Polakom o roli PZPR w ich życiu Praca w PRL-u. Przodownicy pracy 5) Włodzimierz Lenin powiedział: „Kto nie pracuje, ten nie je”. Peerelowscy decydenci wzięli sobie do serca te słowa, dlatego od 1950 roku władze wprowadziły nakaz pracy. Za opuszczenie stanowiska pracy, groziła kara pozbawienia wolności do 6 miesięcy lub grzywna 250 tys. (ówczesnych) złotych. W latach 80-ych, gdy system socjalistyczny był coraz mniej wydolny, nie karano już bezrobotnych. 6) Przodownik pracy w PRL-u był osobą, która wykonywała słynne 300% normy za tę samą stawkę, co inni. Partia posługiwała się propagandą i manipulacją, aby podsycić ducha współzawodnictwa. Dla przodowników pracy przewidziane były medale. Najlepsi mogli też otrzymać radio, motocykl, samochód, a nawet mieszkanie. Takie hasło wita odwiedzających muzeum PRL-u w Rudzie Śląskiej. PRL ciekawostki 7) Najsłynniejsi przodownicy pracy, to Piotr Ożański – murarz, Wanda Gościmińska – włókniarka z Łodzi oraz Anna Walentynowicz. Na cześć przodowników śpiewano pochwalne pieśni i tworzono poezję, tworzoną przez socjalistycznych twórców. Być może niektórzy z nich wierzyli, że socjalizm jest systemem lepszym niż „zgniły kapitalizm”. 8) Wielkim świętem w PRL-u było Święto Pracy. 1 Maja we wszystkich miastach odbywały się tłumne pochody z transparentami. Hasła na transparentach wychwalały socjalistyczną władzę. Pochody maszerowały przed zamontowanymi specjalnie na ten dzień trybunami, na których znajdowali się przedstawiciele władzy. Aby zachęcić obywateli do pochodów pierwszomajowych, zaraz po nich na ulicach pojawiały się samochody ciężarowe, z których sprzedawano atrakcyjne towary, głównie spożywcze. Na przykład rzadko spotykane w sklepach rodzaje słodyczy oraz cukier i papier toaletowy. Życie w PRL-u 9) Ważną rolę w życiu mieszkańców socjalistycznej Polski odgrywał kościół katolicki. Mimo indoktrynacji umysłów Polaków, ponad 90% wciąż wierzyło w Boga i zdecydowana większość co niedzielę chodziła do kościoła na mszę. Wiele osób przystępowało do komunii świętej. Ważną rolę w codziennym życiu wielu Polaków pełniły święta – Boże Narodzenie, Wielkanoc oraz inne święta kościelne. 10) Obywatele socjalistycznej Polski niezwykle rzadko mieli okazję podróżować za granicę, a już szczególnie za „żelazną kurtynę” czyli do krajów kapitalistycznych. Otrzymanie paszportu było często nagrodą za służenie władzy. Po powrocie zza granicy, paszport należało oddać. Nie można go było trzymać w swoim domu, jak obecnie i wyjechać poza Polskę, kiedy się chciało. W części przypadków otrzymanie paszportu wiązało się z zostaniem szpiegiem. Po powrocie należało zdać na piśmie specjalne sprawozdanie. 11) W PRL-u nagminne było nadużywanie alkoholu. Piło się dużo i przy każdej okazji. Nałogi i bieda sprawiły, że w 1981 roku, Polska była na pierwszym miejscu, jeśli chodzi o zgony na gruźlicę. 12) W PRL-u organizowano co roku kilka festiwali piosenki. Najpopularniejsze z nich, to Festiwal Polskiej Piosenki w Opolu, Festiwal Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze, Międzynarodowy Festiwal Piosenki w Sopocie. Był też Festiwal Piosenki Żołnierskiej w Kołobrzegu, organizowany w wakacje. Od 1970 r. organizowano festiwal w Jarocinie – Ogólnopolski Przegląd Muzyki Młodej Generacji. Festiwal w Jarocinie dawał młodym ludziom wolność, której byli spragnieni w komunizmie. Kasety nagrywane magnetofonami kasetowymi z tych koncertów pożyczano potem sobie nawzajem, choć jakoś amatorskich nagrań była fatalna. 13) Zapracowani rodzice często nie mieli czasu dla dzieci. Maluchy już od pierwszej klasy (a od 1977 r. od zerówki) na lekcje do szkoły chodziły same lub ze starszym rodzeństwem. Mało kto chodził na dodatkowe zajęcia pozaszkolne. Po lekcjach dzieci bawiły się na podwórku, a dorośli często nie ingerowali w te zabawy. Oczywiście były też w miarę normalne rodziny, jednak życie w PRL-u nie było różowe. Typowe sprzęty w polskich domach okresu PRL-u Zakupy w PRL-u 14) Zwykli Polacy przez niemal cały okres trwania komunizmu cierpieli na brak papieru toaletowego. W 1988 roku telewizja poinformowała, że rocznie produkuje się 7 rolek papieru toaletowego na jedną osobę. 15) W latach 80-tych brakowało nie tylko papieru toaletowego. Naród cierpiał na chroniczne braki żywności. Zakup określonej ilości żywności można było kupić na kartki, które wydawała władza. Oczywiście wraz z oddaniem fragmentu kartki, za kupowany produkt należało zapłacić. Kartki można było zrealizować tylko w miejscu swojego zamieszkania, a nie np. w innym mieście. Wobec takiej sytuacji kwitł czarny rynek. Na targu, choć dozwolona była tylko sprzedaż płodów rolnych, można było kupić deficytowe towary – pachnące mydełko z RFN, szynkę konserwową w puszce, brzoskwinie w zalewie, itp. 16) O tym, jak w czasach PRL-u wyglądały zakupy, współczesna młodzież może żartować i niedowierzać. Szczęściem był przypadkowy zakup papieru toaletowego. Ponieważ jedna osoba mogła kupić nie więcej niż 10 rolek, po godzinie (lub dłużej) spędzonej w długiej kolejce, nie było osoby, która chciała kupić mniej niż 10. Na długi sznurek sprzedawca zakładał 10 rolek, a na końcu sznurek zawiązywał. Powstawał wieniec, z którym dumnie szło się do domu. Po drodze co chwilę ktoś pytał, w którym sklepie to sprzedają i od razu tam biegł. 17) Aby rano kupić meble, pralkę lub lodówkę (były to towary deficytowe), kolejka przed sklepem ustawiała się wieczorem dnia poprzedniego. Tworzono specjalne komitety kolejkowe i wpisywano się na listę, aby nikt spoza komitetu nie wepchał się poza kolejnością, gdy otworzą sklep. Mimo całej nocy oczekiwania przed sklepem, nie było wiadomo jaki towar będzie sprzedawany. Chętny na zakup lodówki kupował pralkę. Zamiast stołu z krzesłami – meblościankę. Należy dodać, że tak „wystany” towar można było zaraz po wyjściu ze sklepu sprzedać po dwu-trzykrotnie wyższej cenie, bo przed sklepem stali chętni na zakup w tej właśnie cenie. Aparaty telefoniczne też wyglądały inaczej niż obecnie. PRL ciekawostki PRL, dolary i PRL-owskie dolary 18) Ewenementem w PRL-u były luksusowe sklepy Pewexu, gdzie towary sprowadzane z Zachodu oraz niektóre poszukiwane towary produkowane w Polsce, można było kupić za amerykańskie dolary. Lub za ich odpowiedniki z Polski – bony towarowe czyli rodzaj banknotów o wartości minimalnie mniejszej niż dolary. Należy dodać, że cena dolara była wtedy bardzo wysoka, więc na zakupy w sklepach Pewexu było stać tylko najbogatszych. Obiekt pożądania dzieci z PRL-u. Balonowa guma Donald była tylko w Pewexie 19) Szczytem marzeń były wtedy spodnie dżinsy z Pewexu (służyły właścicielowi przez wiele lat i budziły zazdrość rówieśników). Młodsi w Pewexach kupowali gumy do żucia Donald, w których były malutkie, kilkuobrazkowe komiksy (historyjki obrazkowe) z bohaterami kreskówek Disneya. 20) Po jakimś czasie powstały w Polsce kantory, w których można było oficjalnie wymienić złotówki na dolary oraz niektóre inne waluty, np. niemieckie marki. Ale i tak istniała „instytucja” konika, zwanego też cinkciarzem. Cinkciarze byli prywatnymi handlarzami walut, działającymi w tzw. szarej strefie. Często stali przed kantorami i też wymieniali waluty, po minimalnie lepszym kursie. Niektórzy byli nieuczciwi i chętni wymiany waluty po okazyjnym kursie, tracili dużo pieniędzy. Polski dolar czyli bon towarowy. Ten miał wartość 0,20 dolara Kolejne ciekawostki o PRL-u 21) W trudnym i szarym życiu w PRL-u pomagał śmiech. Opowiadano polityczne dowcipy (wtedy używano określenia: kawały) o Gierku i innych przywódcach partii, o braku towarów w sklepach, o milicjantach, o radzieckiej władzy. W stanie wojennym krążyły dowcipy o Jaruzelskim, ZOMOwcach i WRON (Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego). Dowcipy polityczne można było opowiadać tylko wśród dobrych znajomych, gdyż zdarzało się, że za ich opowiadanie karano. Można było stracić pracę, a niektórzy trafiali do więzień. Co ciekawe, podobnej treści dowcipy opowiadano też w innych krajach tzw. bloku wschodniego czyli krajach socjalistycznych w Europie wschodniej. Zmieniały się nazwiska bohaterów – Jaruzelski z polskiego dowcipu w dowcipie z NRD był Honeckerem. 22) Powiewem współczesności w PRL-u były początki polskiej telewizji. TVP zaczęła nadawać od lat 50-ych i początkowo mało kto miał telewizor. Szczęśliwi posiadacze zapraszali do swojego mieszkania sąsiadów, na telewizyjne seanse. W 1970 r. zaczął nadawać drugi kanał telewizyjny – TVP2. Choć telewizja w czasach PRL-u była nośnikiem propagandy, powstawało wiele interesujących programów o charakterze kulturalnym. Poza tym do dziś wielu wspomina takie seriale, jak „Bonanza” (western) czy brazylijską „Niewolnicę Isaurę”. Dzieci codziennie o godzinie 19 zasiadały do Dobranocki (emitowano kolejne odcinki różnych kreskówek, Bolka i Lolka). Przy okazji świąt telewizja puszczała amerykańskie kreskówki z Kaczorem Donaldem. To wyjątkowe wydarzenie chętnie oglądały całe rodziny. Obecnie każdy na w swoim telewizorze mnóstwo kanałów do wyboru. W PRL-u, jak już wiemy, był jeden, a potem dwa. Dlatego, jak telewizja emitowała coś szczególnie interesującego, nazajutrz wszyscy to komentowali. Typowe butelki z PRL-u. W środku syfon, w którym była woda gazowana. PRL ciekawostki 23) PRL, to wiele imitacji towarów znanych z Zachodu, o których można było pomarzyć. Zanim to sklepów trafiła Coca-Cola, Polacy pili tańszą, podobną w smaku polską Polo-Coctę. W sklepach były tylko dwa rodzaje białego sera: tłusty i chudy, było kilka rodzajów sera żółtego, piwo było rarytasem, a wina były często bardzo kiepskiej jakości, więc były nazywane sikaczami lub jabolami (piwa z jabłek). 25) Okres PRL-u, to największe sukcesy polskiej piłki nożnej. Gdy grała polska reprezentacja, szczególnie podczas mundiali, wyludniały się ulice polskich miast. Mnóstwo osób kibicowało biało-czerwonym przed telewizorami. 25) Najsłynniejszy, obecnie kultowy samochód PRL-u, to maluch czyli Fiat 126p (o którym krążyło dużo dowcipów). Także Syrena, Warszawa (te dwa montowano w PRL najwcześniej), Polonez, Nysa, Żuk, Tarpan oraz Fiat 125p. W 2000 roku z taśmy zakładu produkcyjnego zjechał ostatni maluch. PRL ciekawostki: (c) (c) zrobiliśmy w Muzeum PRL-u w Rudzie Ślaskiej (5) i Europejskim Centrum Solidarności w Gdańsku (1) Zobacz też:> Ciekawostki o strajkach> Historia telewizji> Ciekawostki historyczne
Chapter1: Key Findings of the 2022 Index. Chapter 2: 12 Economic Freedoms: Policies for Lasting Progress and Prosperity. Chapter 3: Economic Freedom Matters Now More Than Ever. Chapter 4: Regional Variations. Each of the twelve economic freedoms within these categories is graded on a scale of 0 to 100. A country's overall score is derived by
Architektura Ciekawostki o Pałacu Kultury i Nauki Dar narodu radzieckiego dla narodu polskiego Choć wielu uważa go za symbol radzieckiej dominacji nad Polską nie można mu odmówić okazałości i charakterystycznego wyglądu, który już dawno wpisał się w warszawską panoramę. Młode pokolenie zupełnie inaczej odbiera ten budynek niż ludzie żyjący w PRL. Znajdują się tu liczne teatry, kino, restauracje oraz sala kongresowa. Budynek tętni życiem i oferuje wiele atrakcji, jest także domem dla sokołów wędrownych, które żyją na 43 piętrze budynku i które można oglądać na żywo przez kamery internetowe zainstalowane w ich gnieździe. 1Za projekt budynku odpowiada radziecki architekt Lew Rudniew. Podczas prac koncepcyjnych Rudniew objechał różne miasta Polski aby zainspirować się lokalną architekturą tak, by finalna koncepcja była spójna z duchem polskiego budownictwa. 2Budowa obiektu rozpoczęła się 1 maja 1952 roku i trwała ponad 3 lata. Przy wznoszeniu budynku pracowało od 3500 do 5000 robotników radzieckich i 4000 robotników polskich. Oficjalne oddanie PKiN do użytku nastąpiło 21 lipca 1955. Dowiedz się więcej... 3Pałac Kultury i Nauki ma 237 metrów wysokości. 4Podczas prac konstrukcyjnych życie straciło 16 osób. Groby zmarłych robotników znajdują się na cmentarzu prawosławnym w Warszawie. 5Konstrukcja nośna budynku wykonana jest ze spawanego szkieletu stalowego, który został wypełniony cegłą sitówką. Zastosowana technologia pozwoliła na zmniejszenie ciężaru konstrukcji o 25% a czasu potrzebnego na budowę o 21%. Na początku prac cegła była importowana z ZSRR ale wkrótce potem zaczęto ją produkować również w Polsce. 6Elewacja PKiN jest wykonana z produkowanego na Uralu spieku ceramicznego o kolorze piaskowca. Detale zdobiące gmach są wykonane z wapienia, piaskowca, granitu i marmuru. 7W momencie oddania do użytku Pałac Kultury i Nauki był drugim najwyższym budynkiem w Europie. 8Dwa dni po śmierci Józefa Stalina postanowiono nadać budynkowi nazwę „Pałac Kultury i Nauki imienia Józefa Stalina”. Stosowną uchwałę podjęła Rada Państwa i Rada Ministrów PRL w dniu 7 marca 1953 roku. 9Pałac Kultury i Nauki jest bardzo podobny do projektu wieżowca z 1934 roku, który został nazwany „Wieżą Niepodległości”. Autorem przedwojennego projektu był Juliusz Nagórski, polski architekt zamordowany przez Niemców w 1944 roku. Pierwotny projekt zakładał zbudowanie 200 metrowego wieżowca przy rondzie Waszyngtona. Makieta Wieży Niepodległości została publicznie zaprezentowana na „Wystawie przyszłości” w Muzeum Narodowym w roku 1936. Nie wiadomo czy projektanci Pałacu Kultury i Nauki wzorowali się na przedwojennym projekcie jednak podobieństwo oby dwóch koncepcji jest na tyle duże, że można tak przypuszczać. 10Pierwszą osobą, która popełniła samobójstwo skacząc z tarasu widokowego pałacu był francuz. Rozpoczął on tym samym serię samobójstw popełnianych w tym miejscu. Aby przeciwdziałać dalszym wypadkom podjęto decyzję o założeniu krat na tarasie widokowym.
Zaś w okresie znacznych braków zaopatrzenia, Pewex był jedynym sklepem, gdzie zawsze można było dostać niezbędne towary, jak np. papier toaletowy. Jeśli szukasz więcej ciekawostek, sprawdź także ten artykuł o 10 osobach, które kształtowały opinie Polaków w czasach PRL. Produkty spożywcze w Pewexie
1 Zakaz sprzedaży alkoholu przed godziną 13:00 2 W restauracjach talerze oraz sztućce były przymocowywane do stolików aby nikt ich nie ukradł. Pamiętam tylko 2 takie ciekawostki :) 1) Jedzenie sprzedawali na kartki2)problemy z wyjazdem za granicę 3)puste półki we wszystkich sklepach4)długieeeee kolejki do sklepów5)cenzura na wszystko 6)fatalna jakość produktów polskich 7)polonezy (auta) miały złą jakość 8)okropne słodycze , tzw produkty "czekoladopodobne"9)papier toaletowy był luksusem 10) w telewizji były tylko dwa kanały 19ciekawostek o Krowach. Kiedyś wypasane były w mniejszych stadach na wiejskich łąkach, dziś najczęściej spotykamy ja w dużych farmach nastawionych na przemysłową produkcję. Dzięki nim mamy dostęp do szerokiej gamy produktów spożywczych od nabiału aż po mięso. Choć wydaje się, że nie mogą to być fascynujące i pełne niespodzianek zwierzęta, nic bardziej mylnego.
Dziś w naszym kanale numizmatycznym omówimy 10 faktów związanych z monetami PRL. Okres ten wielu z nas jeszcze pamięta, tak samo jak pieniądze, którymi wówczas płaciliśmy. Dla młodszego pokolenia będzie to zbiór ciekawosteko monetach poprzedniej epoki. Monet PRL było stosunkowo dużo, sporo się ich zachowało i często od nich zaczynamy swoją przygodę z numizmatyką. Poza naprawdę nielicznymi wyjątkami są łatwo dostępne, niedrogie i dość ładne. Poza tym mamy do dyspozycji oprócz obiegówek sporo serii okolicznościowych. Za kilkoma z tych monet kryją się naprawdę ciekawe historie. Chcesz posłuchać? To zaczynamy.
Fyn a member of the Src kinase family ( 577 ), is associated with the PRLR and is activated by PRL stimulation in the rat T lymphoma Nb2 cell line ( 440 ). Association of the PRLR with Src, the prototype member of this kinase family, has also been reported after PRL stimulation in lactating rat hepatocytes ( 162 ). Dziś rocznica wprowadzenia kartek na mięso [ZDJĘCIA] 450 gram mięsa pierwszej kategorii i 1050 drugiej można było kupić na kartki w 1981 roku. W czwartek mijają 32 lata od decyzji o wprowadzeniu kartek na mięso. 28 lutego 2013, 11:52 Czy wiecie, że - Subiektywny przegląd poznańskiej prasy sprzed 60 lat Dziś o wystawie koni, murarzach i analfabetyźmie, ale też o turystach na siłę... 12 października 2011, 12:56 Kultowe gadżety z PRL-u. Te przedmioty były w każdej kuchni. Do dzisiaj mają grono swoich użytkowników Te gadżety z PRL-u to prawdziwy hit. Do dzisiaj znajdują wiele praktycznych zastosowań w naszych domach. Rzadko się psują i ułatwiają pichcenie w kuchni.... 22 lipca 2022, 16:33 20 kultowych wokalistek z czasów PRL-u. Czy pamiętasz ich przeboje? Są nieśmiertelne! Posłuchaj najgorętszych hitów z PRL-u! W PRL-u królowała muzyka estradowa. Wschodzące gwiazdy i znani muzycy odnosili sukcesy na festiwalach muzycznych w Opolu i Sopocie czy podczas Przeglądu... 22 lipca 2022, 15:57 Kartki na cukier? Tak w PRL rozwiązywano problem z brakiem produktów. Co jeszcze było reglamentowane? Zobacz archiwalne zdjęcia Brak cukru w sklepach? Znamy to z nie tak dawnej historii. W PRL-u w sklepach brakowało wielu produktów. Reglamentacja towarów przypadła na trzy okresy. Były to... 22 lipca 2022, 13:02 Bikini w PRL-u. Zobacz, co Polki zakładały w upalne dni. Tak wyglądały plażowe stoje. Były bardzo popularne Bikini w czasach w PRL-u stanowiło bardzo popularny wakacyjny ubiór. W upalne dni kobiety chętnie zakładały taki strój, aby wylegiwać się na słońcu i opalić co... 22 lipca 2022, 11:14 Poszukiwane rzadkie monety PRL. Te najrzadsze! Ile można dostać za obiegowe monety PRL-u? Kolekcjonerzy są w stanie za nie płacić krocie! Wartość kolekcjonerska niektórych przedmiotów robi wrażenie zwłaszcza w przypadku pieniędzy, których faktyczne nominały w ogóle by nie sugerowały tak dużej... 8 lipca 2022, 18:09 Te banknoty PRL-u są warte fortunę! Stare banknoty poszukiwane przez wielu kolekcjonerów Niezwykła wartość kolekcjonerska cechuje wiele starych przedmiotów. W szczególności wyróżnia się tu zarówno stare monety, jak i stare banknoty z PRL-u. Choć... 8 lipca 2022, 18:04 Te zabawki i rzeczy z PRL-u dziś są warte fortunę! Masz je w domu? Kolekcjonerzy wydają na nie gigantyczne pieniądze. Sprawdź ceny! Rzeczy z PRL-u są dziś warte fortunę. Coraz częściej widzi się stare stoliki, krzesła, regały czy komiksy pod śmietnikami. Tymczasem mogą być warte dużo... 8 lipca 2022, 18:02 Wakacje dzieci w PRL-u. Wiaderko z piaskiem i działka u dziadków. Tak wyglądał wypoczynek dzieci za dawnych lat W PRL-u Polacy cieszyli się urokami swojego kraju i przeważnie spędzali wakacje w jego granicach. Dużą popularnością cieszyły się plaże, i to nie tylko nad... 6 lipca 2022, 13:57 Kolonie w PRL-u. Mielone z ziemniakami i gra w siatkę. Tak dzieciom mijały wakacje. Poczuj klimat dawnych lat W PRL-u dużą atrakcję dla dzieci stanowiły kolonie. Najmłodsi wypoczywali w miejscowościach letniskowych, które rozsiane były po całej Polsce. Dzieci mogły... 4 lipca 2022, 16:35 Wakacje w PRL-u. Zobacz, jak Polacy spędzali urlopy i czas wolny w środku lata Wypoczynek w PRL-u miał niepowtarzalny klimat. Nie każdego było stać na urlop z prawdziwego zdarzenia, ale Polacy chętnie odpoczywali na świeżym powietrzu.... 4 lipca 2022, 16:23 Moda na wakacje. Co sprawdzi się na lato, do kina pod chmurką lub na koncert? Zobacz, w czym będziesz wyglądać modnie Tego lata warto postawić na ubrania w stylu boho i vintage. Znów wróciły do łask buty w stylu lat 80. i 90, topy, zwiewne koszule i długie, luźne sukienki.... 4 lipca 2022, 16:06 Bajaderki, rarytas z czasów PRL. Przepis na słodką przekąskę, którą zrobisz w 15 min. Nawet ciasto z zakalcem może się przydać Bajaderki to pyszne kuleczki popularne w czasach PRL. Ich przygotowanie jest dziecinnie proste i nawiązuje do kuchni w stylu zero waste. Do zrobienia bajaderek... 23 czerwca 2022, 10:35 Najlepszy przepis na blok czekoladowy bez czekolady, rarytas z czasów PRL. Smakowity deser z mleka w proszku. Jak zrobić blok? Blok czekoladowy, zwany również blokiem kryzysowym, dziś nieco zapomniany, cieszył się ogromną popularnością w czasach PRL. Masa z kakao i mleka w proszku... 21 czerwca 2022, 13:05 Tak wyglądały wesela w PRL-u. Czy wiesz, jak bawili się Polacy? Aby lepiej zrozumieć słynne powiedzenie „Polak potrafi”, warto cofnąć się pamięcią do okresu PRL-u. W czasach, gdy wódka na wesele była wydawana na kartki, a na... 20 czerwca 2022, 15:25 Kryształy i szkło z PRL-u. Na tym można zbić majątek! Te rzeczy nigdy nie były tak drogie! Płacą nawet kilkanaście tys. zł! | ZDJĘCIA, CENY Kryształy i szkło z PRL-u nigdy nie były tak drogie! Kolekcjonerzy oraz osoby zajmujące się aranżacją i wystrojem wnętrz są w stanie sporo za nie zapłacić. Ceny... 17 czerwca 2022, 9:50 Dorastanie w PRL-u rządziło się własnymi prawami. Tak żyło się dzieciom Dzieciństwo w PRL-u miało swój niepowtarzalny urok. Chętnie odwiedzanym celem dziecięcych spacerów stawał się najbliższy plac zabaw z murowaną piaskownicą,... 6 czerwca 2022, 16:34 Drogie zabawki z PRL-u. Dziś są poszukiwane przez kolekcjonerów. Dostaniesz za nie krocie! Szukacie dodatkowe źródła zarobku? A może macie zagracony strych i chcecie dodatkowo zarobić na przewietrzeniu pomieszczeń? Koniecznie sprawdźcie, czy nie macie... 5 czerwca 2022, 8:18 W czasach PRL-u życie kobiet wyglądało inaczej niż dzisiaj. Z tym wiązało się bycie mamą i pracownicą W PRL-u ważną rolę w życiu kobiet odgrywały relacje sąsiedzkie. Sąsiadkę można było poprosić, żeby zajęła się dzieckiem lub pożyczyła szklankę mleka. Matki z... 1 czerwca 2022, 16:03 Dzieciństwo kiedyś. Pamiętacie je jeszcze? Dziś Dzień Dziecka! Archiwalne zdjęcia dzieci wzbudzają nostalgię Wszyscy nienawidziliśmy leżakowania, a dzisiaj za nim tęsknimy. Jak wyglądało dzieciństwo kiedyś? Przygotowaliśmy dla was galerię archiwalnych zdjęć z... 1 czerwca 2022, 10:22 Meble z PRL-u są teraz bardzo modne. Sprawdź, może masz je w domu. Perełki polskiego designu znowu królują we wnętrzach Moda na meble z okresu PRL-u powróciła, wypierając minimalistyczne, nowoczesne aranżacje albo wchodząc z nimi w symbiozę. Unikalne wzornictwo z tamtych czasów,... 30 maja 2022, 13:47
19 ciekawostek about Liczbie Pi. Liczba Pi uchodzi za jedną z najbardziej znanych stałych matematycznych, która pojawia się w wielu dziedzinach nauk ścisłych, takich jak analiza matematyczna, geometria, fizyka, teoria liczb itp. Jest najsłynniejszą liczbą świata, która nawet posiada własne święto. I choć nauki ścisłe obyć się
W 1945 r. władze w Polsce, mimo obietnic zniesienia obowiązkowych świadczeń wojennych, wprowadziły tzw. ,,Obowiązkowe Świadczenia Rzeczowe”. Chłopi musieli dostarczać państwu zboże, ziemniaki, mięso, mleko i siano. Władze zniosły świadczenia w lipcu 1946 r., a w kolejnym roku wprowadziły plan trzyletni, który zakładał podniesienie stopy życiowe obywateli. Jednocześnie przywódcy PRL-u zrezygnowali z dołączenia do planu Marshalla. Już w 1948 r. na plan pierwszy wysunięto przemysł ciężki. Rok później rozpoczęto kolektywizację rolnictwa. Spowodowało to spadek wydajności rolnictwa i ponowne wprowadzenie w latach 1951-1952 obowiązkowych dostaw zboża, ziemniaków, mięsa i mleka. Ze względów ideologicznych największe dostawy musieli dostarczać najbogatsi. Dostawy zostały zniesione dopiero w czasach Gierka w 1972 r. Przygody kulinarne w PRL Władzę zwalczały też prywatny handel. Tzw. ,,bitwa o handel” rozpoczęła się w 1945 r.. Wówczas stworzono Komisję Nadzwyczajną do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym. W 1947 r. doszło do masowych aresztowań osób trudniących się handel, czyli tzw. ,,spekulantów”. Utworzono Biuro Cen, które wyznaczało maksymalne ceny i marże. Handel podporządkowano państwu i stworzono spółdzielnie. Cały ruch spółdzielczy skupiono wokół dwóch centrali. W ten sposób niemal całkowicie zlikwidowano handel prywatny, który kojarzył się z kapitalizmem. Oto garść przepisów z okresu PRL-u: Wędzona słoninaCiastka ze skwarekBabka ziemniaczanaChleb żytni na zakwasieBlok czekoladowyŚledź po białostocku Plan trzyletni Był to też czas planu trzyletniego. Jednocześnie po podwyżce cen żywności, spowodowanej zbyt dużą ilością pieniędzy na rynku, zapanował głód. W sklepach brakowało mięsa, wędlin, cukru i octu. W 1953 r. państwo zaczęło przeznaczać więcej pieniędzy na konsumpcję. Jednak nadal, również w czasach Gomułki, inwestowano głównie w przemysł ciężki. Brakowało zagranicznego kapitału i inwestycji. Zrezygnowano jedynie z kolektywizacji rolnictwa. Był to okres biedy i stagnacji społecznej, o czym świadczyło hasło,,Czy się stoi, czy się leży dwa tysiaki się należy”. Zacofana gospodarka rolna skutkowała trudnościami w zaopatrzeniu. Jednym ze sposobów rozwiązania tego problemu było wprowadzenie w lipcu 1959 r. poniedziałków bezmięsnych w placówkach gastronomicznych i sklepach. Powstały wtedy liczne publikacje na temat bezmięsnej, wysokobiałkowej diety oraz oszczędnego gotowania. Książki kucharskie z PRL Najważniejszą publikacją była,,Kuchnia polska” wydane w 1954 r. i wielokrotnie rozszerzana. Powstawały też programy kulinarne w telewizji. Wprowadzono całkiem absurdalne przepisy np. zakaz eksportu jaj i nakaz zmniejszenia liczby koni, ponieważ zjadały paszę. Podwyżki cen wprowadzano po cichu, ponieważ każda groziła strajkami np. upadek rządów Gomułki związany był z podwyżką cen i strajkami w grudniu 1970 r. Z tego powodu ekipa Gierka zamroziła ceny żywności do 1975 r., podniosła ceny skupu produktów rolnych i poprawił asortyment sklepów. Postarała się też o zagraniczne kredyty. Rolnicy mogli swobodniej sprzedawać swoje produkty. Zaopatrzenie w PRL Problemy z zaopatrzeniem ludności w żywność dały się zauważyć przez cały okres PRL-u. To spowodowało tworzenie nowych, gorszych, ale tańszych receptur znanych produktów np. powstał wtedy chlebek baltonowski bardzo słabej jakości. Jednak niektóre towary, choć deficytowe, były wysokiej jakości np. wędliny wyrabiane według dawnych receptur z mięsa zwierząt wolnych od nie były hormonów. Ludzie też hodowali własny inwentarz, a wędliny ze wsi lądowały w miastach, sprzedawana pokątnie przez tzw. ,,baby”. W latach 70 XX w. powstały pracownicze ogródki działkowe. Wcześniej hodowano zwierzęta w piwnicach i na balkonach. Do połowy lat 60 XX w. polska szynka była towarem eksportowanym i bardzo cenionym w USA. Eksport zakończyła negatywna opinia inspektora z Departamentu Weterynarii USA na temat złych warunków produkcji. Afery żywieniowe w PRL Dochodziło też do licznych afer związanych z nielegalną dystrybucją żywności np. Kazimierz Szumański został skazany na 2, 5 roku więzienia za przywożenie świeżego pieczywa pracownikom stadniny. ,,Sławna” była też tzw. ,,afera mięsna” z lat. 50, która zakończyła się wydaniem wyroku śmierci wobec głównego oskarżonego. Afery tak naprawdę miały na celu przenieść odpowiedzialność za braki w zaopatrzeniu z państwa na aferzystów. Koniec epoki Gierka to przede wszystkim olbrzymie zadłużenie państwa (8, 4 miliarda dolarów w 1975 r.) ze względu na źle zainwestowane kredyty zagraniczne. Zaczęto więc przepakowywać towary i zmieniać ich nazwy, aby drożej je sprzedać np. krawat nazywano,,zwisem męskim ozdobnym”. Ostatecznie podwyżki wprowadzono w czerwcu 1974 r., co spowodowało zamieszki w Radomiu i Ursusie. Brakowało praktycznie wszystkiego, łącznie z towarami pierwszej potrzeby takimi jak mięso, nabiał czy papier toaletowy. Kolejna podwyżka cen i strajki miały miejsce w 1980 r. Generał Jaruzelski wprowadził kartki na mięso i jego przetwory, mąkę, masło i cukier. Miało to poprawić zaopatrzenie obywateli w artykuły pierwszej potrzeby. Następnie podwyższono ceny żywności i alkoholu. W sklepach brakowało wszystkiego, a ludzie stali godzinami i dniami po jakiekolwiek towary. Tworzono komitety kolejkowe, zapisy i zapisy na zapisy. W latach 60 XX w. pojawił się gaz i powoli kończyła się era kuchni węglowych. Pojawiła się też lodówka. Wcześniej produkty przechowywano na balkonie, często w specjalnej skrzyneczce, a z większości mięsa tworzono wędliny. Popularne były tzw. ,,weki”, czyli tworzone w domu konserwy w słoikach. Często wyposażano w nie uczniów i studentów, którzy spożywali je na zimno lub na ciepło. Rarytasem była słonina wędzona i smalec. W połowie lat 60 XX w. pokątna sprzedaż mięsa zamieniła się na handel w halach targowych. Jednak sprzedaż w tym miejscu wiązała się potrzebą załatwienia licznych formalności np. badań weterynaryjnych. To spowodowało, że część towarów nadal sprzedawały,,baby”. Hale targowe w PRL W halach można było nabyć przeróżne towary, oprócz mięsa, np. grzyby, krew i jelita do wyrabiania domowej kiełbasy. W licznych gospodarstwach domowych były wędzarnie sporządzane z metalowych beczek. W latach 70 XX w. powstały też prywatne wędzarnie. Brakowało drobiu i ryb. Rzadko dostępny kurczak i indyk, a z ryb można było kupić głównie śledzie i dorsze. Nic dziwnego, że w takich warunkach ludzie mocno kombinowali, żeby załatwić mięso. W 1965 r. na karę śmierci skazano dyrektora w Miejskim Handlu Mięsem Stanisława Wawrzyckiego za przywłaszczenie mienia społecznego. Tak naprawdę Wawrzecki pobierał łapówki od kierowników sklepów mięsnych. Były też afery innego rodzaju. W 1950 r. w,,Trybunie Ludowej” zamieszczono informacje o zrzucie stonki ziemniaczanej z samolotów USA na NRD. Stonka miała dotrzeć również do Polski. Atak ten odczytywano jako działanie,,imperialistycznego najeźdźcy” przeciwko potędze komunizmu. Było to część działań propagandowych, ponieważ stonka znalazła się w Polsce w latach 40 z darami UNRRA. Organizowano wspólne zbieranie stonki do butelek przez dzieci pracowników. W pismach dla dzieci i młodzieży indoktrynowano ich skąd i dlaczego miała pojawić się stonka. Trwało to do odwilży w 1956 r. Ziemniak podstawą diety Polaków Trzeba przy tym pamiętać, że ziemniak był podstawą diety Polaków przynajmniej do lat 80 XX w. Przygotowywano z nich różne potrawy np. kiszkę ziemniaczaną, babkę ziemniaczaną, pyzy i różnego rodzaju kluski. Królowały oczywiście ziemniaki z wody podawane np. ze smażonym jajkiem czy zsiadłym mlekiem, a smakiem wakacji były kartofle z ogniska. Mleko najpierw sprzedawano z konwi, przelewając go aluminiową miarką. Później mleko było dostarczane w szklanych butelkach ze srebrnym lub złotym (dla bogatszych) kapslem. Z takiego wysokiej jakości mleka bez problemu przygotowywano zsiadłe mleko, zastępujące niedostępne kefiry i jogurty. W niektórych domach przygotowywano też własnoręcznie masło. O dziwo, nie brakowało też słodyczy. Popularne były śliwki w czekoladzie i różnego rodzaju cukierki np. iryski i karmelki oraz domowy blok czekoladowy. Smakiem dzieciństwa dla wielu pozostanie oranżada, często spożywana w formie proszku. Popularna była też ta robiona w domu za pomocą wody, cukru, drożdży, esencji smakowej i farbki spożywczej. W weekend wybierano się na lody. Słodycze i zabawki były też sprzedawane na odpustach. Wiele osób pamięta watę cukrową oraz kultową już wodę sodową z saturatorów, potocznie nazywaną,,gruźliczanką”. Dopiero w epoce późnego Gierka wprowadzono kartki na słodycze. Był to okres wyrobów czekolado podobnych np. bloku czekoladowego, ze względu na braki tłuszczu kakaowego zastąpionego olejem rzepakowym. W domach sporządzano też np. szyszki z ryżu preparowanego i wafle z dżemem. Pewex nieodzownym obrazem PRL Z PRL-em kojarzymy też gumę balonową kupowaną w sklepach Pewex. Nabywano też w nich inne towary wówczas luksusowe np. dżinsy, papierosy czy telewizory. Kupowano w nich głównie za dolary, które w ówczesnej Polsce był synonimem bogactwa. Ich sprzedaż była nielegalna, więc pokątnie handlowali nimi tzw. ,,cinkciarze”. Towary te były na tyle luksusowe, że często kolekcjonowano opakowania po nich. Zbierano też historyjki z kaczorem Donaldem dołączane do gum balonowych. Innym obrazkiem, który mógł zapaść w pamięć były chodniki ubrudzone pestkami słonecznika. Skubanie pestek słonecznika było wówczas bardzo popularne. Niektórzy rzucali w ten sposób palenie. Gotowanie wakacyjne Młodzież wakacje spędzała głównie na koloniach, obozach i biwakach, często żywiąc się kanapkami popitymi herbatą lub kawą. Jadano na świeżym powietrzu lub przy stołach zasłanych ceratą. Towarzyszyły temu liczne psoty np. tworzono z ceraty rynnę i wlewano tam zawartość dzbanka. Kto nie był uważny i nie przedłużył,,rynny” miał płyn na nogach. Dzieci i młodzież dostawały też wałówkę z domowymi specjałami. Na obozach gotowano w kuchniach polowych, które najprawdopodobniej nie spełniłyby dzisiejszych wymogów higienicznych. Pod namiotem królowały konserwy mięsne i rybne oraz zupy z paczki. Popularną rozrywką były też pikniki np. w parkach i w lesie, na których spożywano przeróżnego rodzaju ziemne potrawy. Podróże w pociągach umilano sobie posiłkiem w wagonie restauracyjnym tzw. ,,Warsie”. Jeżdżono też na grzybobranie, często obficie zakrapiane. Jeśli udało coś zebrać, to grzyby suszono lub przerabiano na przetwory. Z owoców leśnych robiono kompoty lub soki na zimę. Tworzono też wyroby o właściwościach leczniczych np. sok z malin lub syrop z cebuli na przeziębienie. Wiele osób może też pamiętać kiszenie kapusty. Układano ją w specjalnych beczkach lub w garnkach z marchewką, solą i kminkiem, a następnie ubijano tłuczkiem i odstawiano do piwnicy lub na strych. Sceny ubijania kapusty za pomocą nóg raczej miały miejsce tylko w filmach. Podsumowanie PRL to z jednej strony czas braków w zaopatrzeniu i biedy. Z drugiej strony to okres dzieciństwa wielu z nas, który wspominamy z rozrzewnieniem. Każdy radził sobie jak umiał. Najlepiej zaopatrzone były wtedy lokale gastronomiczne. Na pewno starsze osoby pamiętają miłą atmosferę barów mlecznych. Nie zapomniany pozostanie też okres świąteczny i wakacyjny pełen przygód, spotkań rodzinnych oraz niepowtarzalnych smaków. . 391 264 219 432 144 496 43 472

10 ciekawostek o prl